Εισιτήριο ευτυχίας σε ανθρώπους που δεν έχουν πρόσβαση στη χαρά

Η σκηνοθέτιδα Αικατερίνη Παπαγεωργίου μιλάει για τους «Πέρσες» του Αισχύλου που παρουσιάζονται στις Φυλακές Κορυδαλλού την Πέμπτη και το Σάββατο
«Τέχνη δεν κάνουμε μόνο για να ψυχαγωγήσουμε ή να θέσουμε κάποια ερωτήματα. Τέχνη κάνουμε και για να επικοινωνήσουμε, να έρθουμε πιο κοντά ο ένας στον άλλο και να δώσουμε ένα εισιτήριο ευτυχίας σε ανθρώπους που πραγματικά δεν έχουν άλλο τρόπο να βρουν μια πρόσβαση στη χαρά» λέει η σκηνοθέτιδα Αικατερίνη Παπαγεωργίου, που μαζί με τον ομότεχνό της Στρατή Πανούριο παρουσιάζουν τους «Πέρσες» του Αισχύλου, την Πέμπτη 6 και το Σάββατο 8 του μήνα, μέσα στις Φυλακές Κορυδαλλού. Πρωταγωνιστές οι ίδιοι οι κρατούμενοι του καταστήματος που δούλεψαν πάνω στη δραματουργία της αρχαίας τραγωδίας, κλήθηκαν να ερμηνεύσουν τους ρόλους και να δημιουργήσουν τις δικές τους προσωπικές ταυτίσεις με την ιστορία των «Περσών».

«Θεωρήσαμε ότι η αρχαία τραγωδία δημιουργεί ένα ιστορικό και επιμορφωτικό πλαίσιο για τους κρατουμένους που συμμετέχουν στη Θεατρική Ομάδα των Φυλακών» λέει η σκηνοθέτιδα, υπογραμμίζοντας πως «και οι ίδιοι οι κρατούμενοι εντόπισαν ότι υπάρχουν πολλές αναλογίες και ταυτίσεις με τον δικό τους εγκλεισμό, όπως η ήττα, η αναμονή, η στέρηση των αγαπημένων προσώπων και φυσικά η επανένταξη, γιατί όπως και στους “Πέρσες” ο Ξέρξης κάποια στιγμή θα επιστρέψει στην εστία του ηττημένος πια, έτσι και οι κρατούμενοι νιώθουν ότι με την επιστροφή και την επανένταξή τους δεν θα είναι όλοι φιλικοί απέναντί τους». Ταυτόχρονα, όπως επισημαίνει, «υπάρχει το κομμάτι του κοινωνικού στίγματος που τους απασχολεί πάρα πολύ», ενώ «από την αρχή έδειξαν να τους απασχολεί πολύ και το στοιχείο της αλαζονείας του Ξέρξη, δεδομένου ότι εντόπιζαν αντιστοιχίες και σε δικές τους συμπεριφορές».

«Aπόδραση» με όχημα το θέατρο

Πέρσες
Συνεργαζόμενοι με ανθρώπους που βιώνουν τον εγκλεισμό, οι δύο σκηνοθέτες βρέθηκαν μπροστά σε μια «πάρα πολύ ενδιαφέρουσα και πολύ διαφορετική από οποιαδήποτε εμπειρία με επαγγελματίες του θεάτρου». «Οι άνθρωποι εκεί έρχονται στη θεατρική ομάδα με κίνητρο να ξεφύγουν, να ξεχαστούν, να ζήσουν κάνοντας κάτι εντελώς διαφορετικό, το οποίο να μην θυμίζει καθόλου τον εγκλεισμό τους. Ωστόσο, είναι μια διαδικασία στην οποία εμείς οι επαγγελματίες πρέπει να συστήσουμε σε αυτούς τους ανθρώπους τη θεατρική διαδικασία και φυσικά να τους πείσουμε να μας εμπιστευτούν για να συμμετέχουν και κυρίως για να παραμείνουν έως το τέλος. Γιατί όσο κι αν θέλεις να ξεφύγεις, επειδή ο χώρος της φυλακής σε πνίγει, δεν πάντα τόσο εύκολο να βρεις τον δρόμο και να κάνεις κάτι εκτός συνθήκης εγκλεισμού» υπογραμμίζει η Αικατερίνη Παπαγεωργίου. «Η συνθήκη του εγκλεισμού, κακά τα ψέματα, έχει και πολύ έντονο το στοιχείο της παραίτησης. Αυτό το στοιχείο προσπαθήσαμε να το αντιμετωπίσουμε επικοινωνώντας με ειλικρίνεια απέναντι στους ανθρώπους. Το θέατρο, άλλωστε, διευκολύνει γιατί μέσω αυτού είμαστε όλοι ίσοι και είμαστε όλοι μαζί, που σημαίνει ότι εξαλείφονται οι ανισότητες. Προσπαθήσαμε να το θίξουμε με αμεσότητα και με αλήθεια, χωρίς να κρύψουμε τις προθέσεις μας». Επισημαίνει ότι «στο θέατρο μοιραζόμαστε ένα βίωμα απέναντι στο οποίο είμαστε όλοι ίδιοι και εκτεθειμένοι, μοιραζόμαστε ένα πνευματικό και ψυχικό ταξίδι στο οποίο ο καθένας βρίσκει τη δική του διέξοδο. Σ’ ένα περιβάλλον τόσο σκληρό και δύστοκο η Τέχνη βρίσκει χώρο να ανθίσει και να στείλει ένα ηχηρό μήνυμα ελπίδας και εμπιστοσύνης».

Αυτό που κυρίως επιδίωξαν στην παράστασή τους οι δύο σκηνοθέτες είναι να σταλεί ένα «ηχηρό μήνυμα ελπίδας και εμπιστοσύνης». Όπως αναφέρει η Αικ. Παπαγεωργίου, «σκηνοθετικά προσπαθήσαμε πάρα πολύ και ο Στρατής Πανούριος και εγώ ώστε η βασική δραματουργική προσέγγιση να είναι εύληπτη από τους κρατούμενους και να έχει απόλυτη σχέση τόσο με το κείμενο όσο, κυρίως, με τις ζωές τους. Αυτό, φυσικά, είναι κάτι που μπορεί να μην προκύψει με απόλυτη σαφήνεια στην παράσταση επειδή οι ηθοποιοί είναι ερασιτέχνες, ωστόσο είναι αυτό που διατρέχει όλη τη διαδικασία που ακολουθήσαμε». Και επαναλαμβάνει ότι «βασική μας επιδίωξη ήταν να ακουμπήσουμε τις καρδιές αυτών των ανθρώπων και οι ίδιοι να ακουμπήσουν τις δικές μας, αλλά και των διπλανών μας». Διευκρινίζει, παράλληλα, ότι «στον Κορυδαλλό δεν πήγαμε για το καλλιτεχνικό μεγαλείο, δεν πήγαμε για το αποτέλεσμα, πήγαμε για τη διαδικασία η οποία έχει αντίκτυπο και στους κρατούμενους αλλά και σε εμάς τους ίδιους».

Η παράσταση θα παρουσιαστεί στον κήπο των Φυλακών. Απευθύνεται σε όλους τους κρατούμενους του σωφρονιστικού καταστήματος και γίνεται στο πλαίσιο του θεατρικού προγράμματος που υποστηρίζεται από τη Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής, το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά και το σωφρονιστικό κατάστημα. Το πρόγραμμα συντονίζει η κοινωνιολόγος και υπεύθυνη συντονίστρια των πολιτιστικών δράσεων του σωφρονιστικού καταστήματος Γιολάντα Κωνσταντινίδου.

avgi.gr